Day: February 1, 2022

Օր մը Աղուէսը կ՚ ըսէ Աքլորին.
-Ի՜նչ աղուոր ու անոյշ կ’երգես, ո՜վ Աքլորիկ։ Երանի՜ գիշեր-ցերեկ հոս
նստէի ու անոյշ ձայնդ լսէի։ Ափսո՜ս, որ վաղուընէ պիտի զրկուիմ քեզ
լսելու հաճոյքէն. մեղաւորս Սուրբ Կարապետ ուխտի պիտի երթայ։
Սիրունի՛կ Աքլոր, կը խնդրեմ զիս հաւնոց առաջնորդէ, որպէսզի մեղքերուս
համար թողութիւն խնդրեմ հաւերէն։
Այս քաղցր խօսքերէն Աքլորին սիրտը կը կակուղնայ ու ան կ’ըսէ.
-Երթանք, քեզի ցոյց տամ հաւնոցը։

Աղուէսը Աքլորին ետեւէն կը մտնէ հաւաբուն, կը խեղդէ բոլոր հաւերը ու
կ’ուտէ զանոնք, յետոյ ալ կ’ուտէ Աքլորը անոր ըսելով.
-Իմ սիրունի՛կ Աքլոր, գիտե՞ս, թէ ի՜նչ դժուար պիտի ըլլար Սուրբ
Կարապետ անօթի փորով ուխտի երթալը…

Առաջադրանքներ

Կարդա՛ առակը և փոխադրի՛ր արևելահայերեն։
Մի օր աղվեսը ասաց աքլորին ։
-Ինչ գեղեցիկ ու անուշ կերգես ով Աքլորիկ։ Երանի գիշեր-ցերեկ այստեղ նստեի ու անուշ ձայնդ լսեի։ Ափսոս, որ վաղ պիտի զրկվեմ քեզ լսելու հաճույքից․ մեղավորս Սուրբ Կարապետ ուխտի պիտի գնամ։ Սիրունիկ Աքլոր, կխնդրեմ ինձ հաջորդես հավանոց առաջնորդես, որպեսզի մեղքերիս համար ներեղություն խնդրեմ հավերեն։ Այս քաղցր խոսքերեն աքլորին սիրտը փափկացավ և նա ասաց։
-Գնանք, քեզի ցույց տամ հավանոցը։
Աղվեսը աքլորի հետեվից կմտնե հավաբուն, կխեղդե բոլոր հավերին և կուտե նրանց , հետո ուտում է աքլորին ասելով։
-Իմ սիրունիկ աքլոր, գիտես, թե ինչ դժվար պիտի գնալ Սուրբ Կարապետ քաղցած փորով ուխտի գնալը..

Տեքստից դո՛ւրս գրիր ընդգծաված բառերի արևելահայերեն տարբերակները և դիտարկի՛ր դրանց գրությունը։
կը խեղդէ-կխեխդի
կը կակուղնայ-փափկացավ
զիս-կխնդրեմ
հոս-այստեղ
օր մը-մի օր
կ’երգես-կերգես

Առակից դո՛ւրս գրիր բառեր, որնք վերջում յ հնչյունը գրում ենք, բայց չենք կարդում։
յետոյ, կը կակուղնայ 

Տրված նախադասությունը փոխադրի՛ր արևմտահայերեն։

Սիրունի՛կ Աքլոր, կը խնդրեմ զիս հաւնոց առաջնորդէ, որպէսզի մեղքերուս
համար թողութիւն խնդրեմ հաւերէն։

Սիրունիկ Աքլոր, կխնդրեմ ինձ հաջորդես հավանոց առաջնորդես, որպեսզի մեղքերիս համար ներեղություն խնդրեմ հավերեն։

Արևելյանհայերեն

Մի օր աղվեսը ասաց աքլորին ։
-Ինչ գեղեցիկ ու անուշ կերգես ով Աքլորիկ։ Երանի գիշեր-ցերեկ հայստեղ նստեի ու անուշ ձայնդ լսեի։ Ափսոս, որ վաղ պիտի զրկվեմ քեզ լսելու հաճույքից․ մեղավորս Սուրբ Կարապետ ուխտի պիտի գնամ։ Սիրունիկ Աքլոր, կխնդրեմ ինձ հաջորդես հավանոց առաջնորդես, որպեսզի մեղքերիս համար ներեղություն խնդրեմ հավերեն։ Այս քաղցր խոսքերեն աքլորին սիրտը փափկացավ և նա ասաց։
-Գնանք, քեզի ցույց տամ հավանոցը։
Աղվեսը աքլորի հետեվից կմտնե հավաբուն, կխեղդե բոլոր հավերին և կուտե նրանց , հետո ուտում է աքլորին ասելով։
-Իմ սիրունիկ աքլոր, գիտես, թե ինչ դժվար պիտի գնալ Սուրբ Կարապետ քաղցած փորով ուխտի գնալը..

Արևմտյանհայերեն
Օր մը Աղուէսը կ՚ ըսէ Աքլորին.
-Ի՜նչ աղուոր ու անոյշ կ’երգես, ո՜վ Աքլորիկ։ Երանի՜ գիշեր-ցերեկ հոս նստէի ու անոյշ ձայնդ լսէի։ Ափսո՜ս, որ վաղուընէ պիտի զրկուիմ քեզ լսելու հաճոյքէն. մեղաւորս Սուրբ Կարապետ ուխտի պիտի երթայ։ Սիրունի՛կ Աքլոր, կը խնդրեմ զիս հաւնոց առաջնորդէ, որպէսզի մեղքերուս համար թողութիւն խնդրեմ հաւերէն։ Այս քաղցր խօսքերէն Աքլորին սիրտը կը կակուղնայ ու ան կ’ըսէ. -Երթանք, քեզի ցոյց տամ հաւնոցը։

Աղուէսը Աքլորին ետեւէն կը մտնէ հաւաբուն, կը խեղդէ բոլոր հաւերը ու կ’ուտէ զանոնք, յետոյ ալ կ’ուտէ Աքլորը անոր ըսելով.

-Իմ սիրունի՛կ Աքլոր, գիտե՞ս, թէ ի՜նչ դժուար պիտի ըլլար Սուրբ Կարապետ անօթի փորով ուխտի երթալը..

Թվերը  վերլուծել  պարզ արտադրիչների նշանակում է այն ներկայացնել  պարզ թվերի արտադրյալի տեսքով։

Օրինակ՝  10 թիվը վերլուծենք պարզ արտադրիչների, այսինքն այն ներկայացնենք պարզ թվերի արտադրյալի տեսքով՝ 10=2‧5,  որտեղ 2-ը և  5-ը պարզ թվեր են։

10	2
5	5
1

Առաջադրանքներ․

1․ Թվերը  վերլուծեք  պարզ արտադրիչների։

• 14=2*7
• 21=3*7
• 15=3*5
• 16=8*2=2x2x2x2
• 25=5*5
• 32=8*4=2x2x2x2x2
• 42= 21×2=7x3x2
• 60=2×30=2x15x2=2x3x5x2
  
  

Այժմ թվերը պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտեք նրանց ընդհանուր  պարզ արտադրիչները․

Օրինակ՝   6 և 10 թվերի ընդհանուր  պարզ արտադրիչները  գտնելու  համար    6 և 10 թվերը   վերլուծենք պարզ արտադրիչների։

6	2
3	3
1

10	2
5	5
1

6=2‧3,      10=2‧5,   2-ը կոչվում է  6 և 10 թվերի ընդհանուր  պարզ արտադրիչ։

Այն բնական թվերը, որոնք ընդհանուր պարզ արտադրիչներ չունեն, կոչվում են փոխադարձաբար պարզ թվեր։

Փոխադարձաբար պարզ են այն թվերը, որոնց ընդհանուր բաժանարարը միայն 1-ն է։

Օրինակ՝ 5 և 7 թվերը փոխադարձաբար պարզ թվեր են։

2․ Թվերը պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտեք նրանց ընդհանուր  պարզ արտադրիչները

14=7*2, 10=5*2, ընդհանուր  պարզ արտադրիչ` 2

• 10=5*2,  25=5*5   ընդհանուր  պարզ արտադրիչ` 5
• 15=5*3,  20=5*4  ընդհանուր  պարզ արտադրիչ` 5
• 24=8*3, 15=5*3  ընդհանուր  պարզ արտադրիչ` 3
• 8=4*2, 12=4*3 ընդհանուր  պարզ արտադրիչ` 4
• 12=6*2, 10=5*2 ընդհանուր  պարզ արտադրիչ` 2
• 16=8*2, 28=14*2 ընդհանուր  պարզ արտադրիչ` 2
• 10=2×5, 3=3×1   արտադրիչ չունեն
• 7=7*1,  8=4*2    արտադրիչ չունեն
• 5=5*1  12=6*2    արտադրիչ չունեն