Posted in Մաթեմատիկա

Բազմանիշ թվի բազմապատկումը երկնիշ, եռանիշ և քառանիշ թվերով

Սիրելի  սովորողներ  նախ  միասին  վերհիշենք,  թե  ինչպես  ենք   բազմանիշ  թիվը բազմապատկում  միանիշ  թվով՝

Օրինակ՝

 1   
.643 
   3 
1929 
     
     

Այժմ փորձենք հասկանալ, թե  ինչպես  բազմանիշ  թիվը  բազմապատկենք

երկնիշ   թվով։

Թիվը  երկնիշ  թվով՝ բազմապատկելիս  սյունակաձև  գրելու  դեպքում  նախ

այն  բազմապատկում   ենք  միավորով,  արդյունքը գրում ենք գծից ներքև 1-ին տողում, ապա  տասնավորով, որի  արդյունքը  գրում ենք  երկրոդ տողում  1 նիշ խորքից, և արդյունքները գումարում ենք այնպես,  ինչպես  այս  օրինակներում՝

      
 .456 
   65 
+2280 
2736  
29640 
      
      

Այժմ  փորձենք   հասկանալ, թե  ինչպես   բազմանիշ   թիվը   բազմապատկենք  եռանիշ  թվով։

Թիվը  եռանիշ  թվով   բազմապատկելիս  սյունակաձև  գրելու դեպքում  նախ

այն բազմապատկում ենք միավորով, արդյունքը գրում ենք գծից ներքև 1-ին տողում, ապա տասնավորով, որի  արդյունքը  գրում ենք  երկրոդ տողում  1 նիշ խորքից, հետո հարյուրավորով, որի արդյունքը գրում ենք երրորդ տողում 2

նիշ  խորքից և արդյունքները գումարում ենք այնպես, ինչպես օրինակում՝

Օրինակ՝

        
 .5462  
   123  
+16386  
10924   
5462    
671826  
        

Այժմ  փորձենք   հասկանալ, թե  ինչպես   բազմանիշ   թիվը   բազմապատկենք  քառանիշ  թվով։

Թիվը  քառանիշ  թվով   բազմապատկելիս  սյունակաձև  գրելու դեպքում  նախ

այն բազմապատկում ենք միավորով, արդյունքը գրում ենք գծից ներքև 1-ին տողում, ապա տասնավորով, որի  արդյունքը  գրում ենք  երկրոդ տողում  1 նիշ խորքից, հետո հարյուրավորով, որի արդյունքը գրում ենք երրորդ տողում 2

նիշ  խորքից, հետո  հազարավորով, որի արդյունքը գրում ենք 4-րդ տողում 3

նիշ  խորքից,  և արդյունքները գումարում ենք այնպես, ինչպես օրինակում՝

Օրինակ՝

                
         .5462  
          2123  
         16386  
     +  10924   
        5462    
      10924     
      11595826  

Առաջադրանքներ

  1. Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը՝

3264·18=45752

          
          
    .3264 
       18 
    13112 
   +3264  
    45752 
          
          
          
          
          

15024·29=435696

          
   15024  
  *   29  
  135216  
 +30048   
  435696  
          
          
          
          
          
          

32689·128=4284192

          
   32689  
  *  128  
  261512  
 +65378   
 32689    
 4284192  
          
          
          
          
          

6234·108=112212

          
  6234    
 * 108    
 49872    
+0000     
 6234     
112212    
          
          
          
          
          

3089·209=645601

          
    3089  
   * 209  
   27801  
  +0000   
  6178    
  645601  
          
          
          
          
          

2508·230=576840

          
   2508   
  * 230   
 + 0000   
  7524    
 5016     
 576840   
          
          
          
          
          

2516·1234=3094744

         
  2516   
 *1234   
 10064   
+7548    
5032     
2516      
3094744   
         
         
         
         

1865·1023=1907895

          
    1865  
   *1023  
    5595  
  +3730   
  0000    
 1865     
 1907895  
          
          
          
          

16985·1024=17392640

          
    16985 
   * 1024 
    67940 
  +33970  
  00000   
 16985    
 17392640 
          
          
          
          

28965·1005

          
    28965 
   * 1005 
   144825 
 + 28965  
   434475 
          
          
          
          
          
          
Unknown's avatar

Author:

Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիր, Արևմտյան դպրոց, 6.5 դասարան

Leave a comment