Վիլյամ Սարոյան «Վիրավոր առյուծի պատմությունը»
Մեծ հավակնություններ ունեցող փոքր մարդկանց իրենց արժանի տեղը ցույց տալու համար նա մեկ այլ պատմություն էր պատմում որսորդի գնդակից վիրավորված առյուծի մասին, որ ցավից ոռնում էր և մահվան դուռն էր հասել: Առյուծին է մոտենում փոքրիկ, դանդաղաշարժ կրիան և հարցնում.
– Ի՞նչդ է ցավում:
– Որսորդն է վիրավորել, – պատասխանում է առյուծը:
Կրիան բարկանում է և ասում.
– Թող չորանան այն մարդու թևերը, որ վնասում են երկրի երեսին ապրող մեզ նման հրաշալի արարածներին:
– Կրիա եղբայր, – պատասխանում է առյուծը, – պետք է ասեմ, որ որսորդի հասցրած վերքն ավելի քիչ է ինձ տանջում, քան այն, ինչ հենց նոր ասացիր:
Այդ ասելով՝ առյուծը հոգին ավանդում է: Նույն բանի շուրջ նա մեկ այլ պատմություն էլ էր պատմում կամրջով անցնող փղի ականջը մտած լվի մասին:
– Ընկերս, – ասում է լուն, – երբ մեզ նման հսկաներն անցնում են կամրջի վրայով, այն ցնցվում է մեր հզորությունից:
Գրի՛ր, թե ինչի՞ մասին էր առակը, ի՞նչ սովորեցրեց քեզ։
Առակը մի առյուծի մասին էր: Նա վիրավորվել էր որսորդի կրակելուց հետո: Մի կրիա է մոտենում և ասում էր ինչդ է ցավում: Առյուծը պատասխանում է, որ որսորդը կրակել է ձեռքիս: Կրիան ասում է թող չորանան այն մարդու թևերը, որ վնասում են երկրի երեսին ապրող մեզ նման հրաշալի արարածներին: Առյուծը ասում է, որ որսորդի հասցրած վերքն ավելի քիչ է ինձ տանջում, քան քո ասածները: Այդ ասելով առյուծի հոգին ավանդում է: Նույն բանի շուրջ նա ուրիշ պատմություն պատմեց, որ մի կամրջով անցնող փղի մասին: Լուն ասում է ընկերս երբ եզ նման հսկաներն անցնում են կամրջի վրայով, այն ցնցվում է մեր հզորությունից:
Առակը մեզ սովորեցրեց, որ ուժեղները պետք չէ վնասեն թույլերին:
Գառնիկ Բարսեղյան 